Του δρόμου

Αποθετήριο Νο1239

Σκοπός του δρόμου. Παίζεται κατά τις μετακινήσεις των γλεντιστών. Όπως παίζεται στη Σίφνο ο σκοπός αποτελείται απο δύο μελωδικά είδη. Στο ένα είδος λέγονται δεκαπεντασύλλαβα τροχαϊκά ομοιοκατάληκτα δίστιχα. Τα δίστιχα του είδους αυτού αυτά λέγονται κατά ημιστίχια.

Σε άρθρο με τίτλο «Μια Ιδιοτυπία 
σε Τραγούδια των Κυκλάδων και Δωδεκανήσων» 
(Επετηρίδα του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας, Ακαδημία Αθηνών, 1981 τόμος ΚΕ, σελ. 104-121) ο Γ. Αμαργιανάκης καταγράφει μια σειρά από σκοπούς όπου τα δίστιχα αποδίδονται κατά ημιστίχια με τέτοιο τρόπο ώστε πριν το τελευταίο ημιστίχιο να επαναλαμβάνεται το δεύτερο ημιστίχιο 
του πρώτου στίχου. Σε αυτό, κατά τον Αμαργιανάκη, συνίσταται η «ιδιοτυπία» και το δικαιολογεί ότι γίνεται για να τονιστεί η ομοιοκαταληξία. Στην κατηγορία αυτή ανήκει και ο τρόπος που αποδίδονται τα δίστιχα συτού του είδους στο σκοπό του δρόμου.


Στο άλλο είδος λέγονται δεκατρισύλλαβα τροχαϊκα ομοιοκατάληκτα δίστιχα.

Τα στιχάκια από τα δύο είδη λέγονται σε τυχαία σειρά. Συνήθως ένα διστιχο από το ένα είδος ακολουθείται από διστιχο του άλλου είδους.

Χρησιμοποιούνται δε και ως τσάκισμα και οι παρακάτω στίχοι

Έτσι είναι καλά 
που τα’ χεις τα μαλλιά
ξεμπλεγμένα μπλεγμένα κι΄ άπλεκτα 
και στους ώμους σου ριχτά.

 

Σιφνέικο τραγούδι
Χρονολογία: ----
Δημοσιεύτηκε από: Συντάκτης Π.Σ.Σ.
Δημοσιεύτηκε στις: 05 Απρ 2025
Τεκμήρια: 1

Στίχοι

Α είδος

Ανεβαίνω κατεβαίνω κρίμα τ’ ανεβάσματα
την αγάπη μου δεν βλέπω κι΄ αρχινώ τα κλάματα.

Στου βοριά το μπαλκονάκι στρώσε μου να κοιμηθώ
βάλε μου για προσκεφάλι τα μπρατσάκια σου τα δυο.

Από τα γλυκά σου μάτια τρέχει αθάνατο νερό
και σου ζήτησα λιγάκι και δεν μου’ δωσες να πιω.

Όταν το πουλί μου λείπει όλα είναι σκοτεινά
κι΄ όταν μελετήσει να’ ρθει πρασινίζουν τα βουνά.

Αν εμένα δεν πιστεύεις τα λουλούδια μαρτυρούν
σε μεγάλο όρκο βάρτα την αλήθεια να σου πουν.

Είπα σου να φύγω θέλω σύρε ακλούθαμου κι’ εσύ
κι΄ ας βουλιάξει κι΄ ας ρημάξει το δικό μας το νησί.

Μέρες είχα να περάσω απ’ αυτή τη γειτονιά
τώρα πέρασα σαν μπόρα κι΄ έπιασε ψιλή χιονιά.

Β είδος

Έλα πουλί μου έλα τρεις ώρες καρτερώ
τον αποχωρισμό σου να κάνω δεν μπορώ.

Έλα να σε φιλήσω και φίλα με κι΄ εσύ
και σαν το μαρτυρήσω μαρτύρα το κι΄ εσύ.

Η μάνα σου μαλώνει μα ας πιει κρυό νερό
κι΄ εγώ θε να σε πάρω να φύγουμε από δω.

Η μάνα σου τ΄ αγάπα αγάπα τα κι΄ εσύ
τα σύκα τα σταφύλια και το γλυκό κρασί.

Η μάνα σου μαλώνει μα ας βγάλει φάουσα
εγώ θε να σε πάρω γιατί σ’ αγάπησα.

Έλα στο κλωναρίδι κλωναριδίτσα μου
να σε ποτίσω μπύρα μικρή κουκλίτσα μου.